PAPI là chỉ số đo lường và theo dõi hiệu quả công tác quản
trị, điều hành hệ thống cơ quan nhà nước của 63 tỉnh, thành trong cả nước dựa
trên trải nghiệm và cảm nhận mức độ hài lòng của người dân với dịch vụ công. Chỉ
số PAPI do Trung tâm Nghiên cứu phát triển và Hỗ trợ cộng đồng (CECODES) thuộc
Liên hiệp các Hội Khoa học - Kỹ thuật Việt Nam phối hợp với Trung tâm Bồi dưỡng
cán bộ và Nghiên cứu khoa học Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (VFF-CRT) và Chương
trình phát triển Liên Hiệp Quốc (UNDP) phối hợp thực hiện.
Chỉ số PAPI đã được đánh giá từ năm 2011 đến năm 2016, với 6
chỉ số chính:
- Sự tham gia của người dân ở cấp cơ sở;
- Tính công khai - minh bạch;
- Trách nhiệm giải trình với người dân;
- Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công;
- Thủ tục hành chính công;
- Cung ứng dịch vụ công.
Trong đó, gồm 22 chỉ số thành phần, 92 chỉ tiêu và hơn 500
câu hỏi về nhiều vấn đề thực thi chính sách của Nhà nước
Tại Đồng Nai, chỉ số PAPI năm 2016 đạt 34,86 điểm, được đánh
giá ở cấp độ 3 (nhóm đạt điểm trung bình thấp). Chỉ số "Trách nhiệm giải
trình với người dân" ở mức rất thấp; các chỉ số về "Sự tham gia của
người dân ở cấp cơ sở, Công khai, minh bạch, Kiểm soát tham nhũng trong khu vực
công" vẫn còn ở mức thấp. Cụ thể,
việc công khai, minh bạch chưa được quan tâm đúng mức, người dân ít biết về
công khai ngân sách. Hình thức công khai còn đơn giản, chưa sáng tạo, không
hiệu quả. Chưa quan tâm đến nâng cao nhận thức của người dân về chính trị, chưa
đa dạng các kênh thông tin về chính trị. Sự tham gia của người dân ở cấp cơ sở
chưa nhiều; chưa đưa được người dân hoặc ghi nhận ý kiến người dân mang tính
hình thức trong quá trình lấy ý kiến về kế hoạch sử dụng đất đai.
Theo tư vấn từ bà Đỗ Thanh Huyền, chuyên viên cao cấp lĩnh
vực quản trị và hành chính công của Chương trình phát triển Liên hợp quốc, Đồng
Nai cần áp dụng biện pháp tổng thể với các mục tiêu ưu tiên, lộ trình, kết quả
đầu ra và tác động cụ thể để giải quyết những thách thức kể trên.
Theo đó, người dân cần được tạo điều kiện tham gia đầy đủ
vào quá trình hoạch định chính sách, thực thi và giám sát thực hiện chính sách;
cần ưu tiên đầu tư nâng cao chuyên môn và cải thiện thái độ của đội ngũ cán bộ
- công chức; tạo lập văn hóa cởi mở, công khai ở tất cả cơ quan công quyền.
* Phương hướng nâng cao chỉ số PAPI ở Đồng Nai.
Tại hội thảo tham vấn các giải pháp nâng cao hiệu quả quản
trị và hành chính công do UBND tỉnh phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ
Chí Minh tổ chức, TS.Bùi Phương Đình, Viện trưởng Viện Lãnh đạo học và chính
sách công, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, đánh giá cao nỗ lực của
Đồng Nai trong quyết tâm cải thiện chỉ số hiệu quả quản trị nhà nước và hành
chính công.
Ông cho rằng, Đồng Nai đang triển khai chương trình cải cách
hành chính đúng hướng, chỉ số PAPI năm 2017 sẽ được cải thiện. Cụ thể, TS. Bùi
Phương Đình đánh giá cao mô hình một cửa liên thông hiện đại thực hiện dịch vụ
hành chính công được hoàn thiện từ dưới lên, làm tốt từ cấp xã, huyện, tỉnh.
Trên thực tế, trong thời gian qua, tỉnh đã tập trung làm tốt
2 nội dung về cải cách hành chính: cải cách thủ tục hành chính và ứng dụng công
nghệ thông tin. Mô hình Trung tâm hành chính công tỉnh Đồng Nai đi vào hoạt
động có hiệu quả với là một bước đột phá trong nâng cao hiệu quả thực
hiện giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp qua cơ
chế một cửa – một cửa liên thông, nâng cao tính chuyên nghiệp, thái độ
thân thiện của công chức đối với người dân. Hệ thống khảo sát mức độ hài
lòng của người dân trên phần mềm một cửa cũng góp phần nâng cao thái độ, trách
nhiệm của đội ngũ cán bộ trong việc tiếp nhận, giải quyết hồ sơ, thủ tục hành
chính; Tổng đài dịch vụ công 1022 tiếp nhận các vướng mắc, kiến nghị về thủ tục
hành chính; trang dịch vụ công trên Zalo hỗ trợ người dân tiếp cận dịch vụ công
trực tuyến…Chất lượng dịch vụ công cung cấp tới người dân đang từng
bước được cải thiện. Trong gian tới Đồng Nai sẽ hoàn thiện kết nối hệ
thống thủ tục liên thông hiện đại cả 3 cấp; đồng bộ hóa trang thiết bị cho các
bộ phận một cửa cấp xã, phường.
Theo các chuyên gia PAPI, Đồng Nai cũng cần thay đổi
thang đo đánh giá sự hài lòng của người dân về thái độ và kết quả giải quyết
thủ tục hành chính công để tạo kênh đánh giá, phản hồi chuẩn hơn (hiện nay chỉ
có hài lòng - không hài lòng).
Bên cạnh đó, cần quán triệt cách tiếp cận trong công khai
minh bạch thông tin cần chuyển từ công khai của chính quyền sang thuận tiện cho
người dân; xác lập cơ chế 3 bên: chính quyền cấp huyện, xã, phường; MTTQ và chủ
đầu tư các dự án nhằm công khai, thông suốt thông tin về các công trình, dự án
tiến hành trên địa bàn; rà soát, xây dựng, bổ sung nội dung đào tạo bồi dưỡng
công chức cấp xã, huyện về các kỹ năng thiết thực trong giao tiếp hành chính…